Seksyen 20. Hal-hal dalam mana kenyataan fakta yang relevan oleh seseorang yang telah mati atau tidak dijumpai dan sebagainya adalah qarinah. (ENAKMEN KETERANGAN MAHKAMAH SYARIAH 1994

ENAKMEN 12 TAHUN 1994
ENAKMEN KETERANGAN MAHKAMAH SYARIAH 1994

BAHAGIAN I - KERELEVENAN
BAB 2 - QARINAH
Kenyataan oleh orang yang tidak boleh dipanggil sebagai saksi.

Seksyen 20. Hal-hal dalam mana kenyataan fakta yang relevan oleh seseorang yang telah mati atau tidak dijumpai dan sebagainya adalah qarinah.

(1) Kenyataan, bertulis atau lisan, mengenai fakta relevan yang dibuat oleh seorang yang telah mati atau yang telah tidak dapat dijumpai atau yang telah menjadi tidak berupaya memberi keterangan atau kehadirannya tidak boleh didapatkan tanpa kelengahan atau perbelanjaan yang pada pendapat Mahkamah tidak berpatutan, memandang kepada keadaan hal itu adalah sendirinya qarinah dalam hal-hal berikut-

(a) apabila kenyataan itu dibuat oleh seseorang tentang sebab kematiannya atau tentang apa-apa jua hal keadaan transaksi yang telah menyebabkan kematiannya dipersoalkan

Sesuatu kenyataan tersebut adalah releven sama ada orang yang membuatnya pada waktu kenyataan itu dibuat telah menjangkakannya atau tidak menjangkakan ia akan mati, dan walau apa pun jua jenis prosiding dalam mana sebab kematiannya adalah dipersoalkan.

(b) apabila kenyataan itu telah dibuat oleh orang itu dalam perjalanan biasa urusan, dan khususnya apabila kenyataan itu mengandungi sesuatu catatan atau peringatan yang telah dibuat olehnya dalam buku yang diselenggarakan dalam perjalanan biasa urusan atau pada melaksanakan tugas-tugas profesional; atau mengandungi akuan terima yang ditulis atau ditandatangani olehnya mengenai penerimaan wang, barang, cagaran atau harta dari apa-apa jenis atau mengandungi sesuatu dokumen yang digunakan di dalam perniagaan, yang ditulis atau ditandatangani olehnya, atau mengandungi tarikh bagi sesuatu surat atau lain-lain dokumen yang dibiasanya diberikan tarikh, ditulis atau ditandatangani olehnya;

(c) apabila kenyataan itu ditandatangani menentang kepentingan kewangan atau kepentingan hak kepunyaan orang yang membuatnya, atau apabila, jika benar, kenyataan itu akan mendedahkan atau tentu telah mendedahkan orang itu kepada suatu pendakwaan jenayah atau kepada suatu guaman kerana gantirugi;

(d) apabila kenyataan itu memberikan pendapat seseorang yang tertentu itu tentang wujudnya sesuatu hak awam atau urf atau sesuatu perkara yang mempunyai kepentingan am dan tentang wujudnya itu, di mana jika ia wujud orang itu mungkin telah sedar, dan apabila kenyataan itu dibuat sebelum timbul apa-apa perbalahan tentang hak, urf atau perkara itu;

(e) apabila kenyataan itu berhubung dengan wujudnya sesuatu pertalian darah, pertalian perkahwinan atau pertalian anak susuan antara orang-orang di mana orang-orang yang membuat kenyataan itu ada jalan yang istimewa bagi mengetahui pertalian tersebut apabila kenyataan itu dibuat sebelum soal yang menjadi pertikaian itu berbangkit;

(f) apabila kenyataan itu berhubung dengan wujudnya pertalian darah, pertalian perkahwinan atau pertalian usuan antara orang yang mati dan kenyataan itu dibuat dalam apa-apa wasiat atau suratikatan berhubung dengan hal ehwal keluarga mana-mana orang yang telah mati, atau dalam sesuatu salasilah keluarga atau di atas sesuatu batu nisan, potret keluarga atau lain-lain benda di mana kenyataan itu telah dibuat sebelum soal yang menjadi pertikaian itu berbangkit;

(g) apabila kenyataan itu terkandung dalam mana-mana dokumen yang berhubung dengan apa-apa transaksi seperti tersebut dalam seksyen 13(a);

(h) apabila kenyataan itu telah dibuat oleh beberapa orang dan menyatakan perasaan atau sangkaan mereka relevan dengan perkara yang berkenaan itu.

MISALAN

(a) Soalnya ialah tentang tarikh

dilahirkan. Suatu catatan dalam buku harian seorang doktor yang telah mati, iaitu buku harian yang lazimnya diselenggarakan dalam perjalanan urusan, menyatakan bahawa pada suatu hari tertentu ia telah merawat ibu

yang melahirkan seorang anak lelaki, adalah qarinah.

(b) Soalnya ialah sama ada

berada di Kuala Lumpur pada suatu hari tertentu.

Suatu kenyataan dalam buku harian seorang peguam yang telah mati, iaitu buku harian yang lazim diselenggarakan dalam perjalanan urusan, menyatakan bahawa pada suatu hari tertentu peguam itu telah ada bersama

pada suatu tempat yang disebutkan di Kuala Lumpur bagi maksud berbincang dengannya mengenai urusan yang tertentu adalah qarinah.

dan

telah berkahwin dengan sah di sisi undang-undang,

Kenyataan seorang kadi yang telah meninggal dunia bahawa ia telah mengahwinkan mereka dalam hal keadaan yang boleh menjadikan upacara itu tidak sah adalah qarinah.

(d) Soalnya ialah sama ada

seorang yang tidak dapat dijumpai telah menulis suatu surat pada suatu hari tertentu.

Fakta bahawa suatu surat yang ditulis olehnya bertarikh pada hari itu adalah qarinah.

(e) Soalnya ialah sama ada

, yang telah mati adalah bapa

Suatu kenyataan oleh

bahawa

adalah anaknya adalah qarinah.

(f) Soalnya ialah, bilakah

dilahirkan.

Suatu surat daripada bapa

yang telah mati kepada seorang sahabatnya memberitahu kelahiran

pada suatu hari tertentu, adalah qarinah.

(g) Soalnya ialah sama ada dan bilakah

dan

berkahwin.

Suatu catatan dalam sebuah buku peringatan oleh

, iaitu bapa

yang telah mati, berkenaan dengan perkahwinan anaknya dengan

pada suatu tarikh tertentu adalah qarinah.

(2) Keterangan mengenai kenyataan itu tidak boleh diterima di dalam kes hudud dan qisas menurut Hukum Syarak.

(3) Keterangan mengenai kenyataan itu hendaklah diberi oleh sekurang-kurangnya dua orang saksi lelaki atau seorang saksi lelaki dan dua orang saksi perempuan.

(4) Keterangan mengenai kenyataan itu tidak boleh diterima di dalam kes-kes berikut:

(a) apabila orang yang membuat kenyataan itu melarang kenyataan itu diberi sebagai keterangan;

(b) apabila orang yang membuat kenyataan itu hilang kelayakannya untuk memberi keterangan;

(c) apabila orang yang membuat kenyataan itu enggan memberi keterangan dengan alasan dia tidak ada keterangan hendak diberikan berkaitan dengan hal yang dipertikaikan atau dia tidak membuat kenyataan itu atau ia telah membuat kesilapan berhubung dengan kenyataannya.